Transport intermodalny to w rzeczywistości sieć połączeń kolejowych, drogowych, wodnych, z węzłami przeładunkowymi – terminalami, czyli miejscami składowania intermodalnych jednostek ładunkowych, wyposażonymi w urządzenia przeładunkowe.
Jednak nowoczesny terminal kontenerowy to coś więcej niż prosty punkt przeładunkowy.
Rozwój terminali kontenerowych zmierza bowiem w kierunku tworzenia centrów obsługi przewozu ładunków z szerokim zakresem oferowanych usług. Dlatego też dziś w terminalach kontenerowych funkcjonują firmy o różnych profilach (operatorzy transportowi, spedytorzy, agencje celne, firmy specjalizujące się w usługach magazynowych), jak również służby administracyjne (np. celne czy weterynaryjne). Dzięki temu terminale pełnią istotną rolę w łańcuchu dostaw oraz systemach dystrybucji i transportu oraz mają wpływ na tempo i jakość świadczonych usług.
Jednym z podstawowych czynników decydujących o sprawnym i efektywnym funkcjonowaniu terminala kontenerowego w łańcuchu dostaw jest jego lokalizacja. Terminale intermodalne lądowe często są określane jako punkt styku transportu samochodowego i kolejowego, dlatego też każdy z nich charakteryzuje się świetnym połączeniem z koleją, siecią dróg i innymi terminalami, co pozwala na szybką zmianę środka transportu bez konieczności przeładowywania towaru.
Istotna funkcja intermodalnych terminali lądowych to składowanie kontenerów pomiędzy poszczególnymi etapami ich transportu. Dlatego dla prawidłowej i efektywnej obsługi kontenerowej terminal lądowy jest zwyczajowo podzielony na trzy strefy przeznaczone odpowiednio do:
– składowania kontenerów pustych i pełnych,
– przyjmowania kontenerów,
– wydawania kontenerów.
Ważnym czynnikiem w funkcjonowaniu terminali lądowych jest również dostęp do torów o szerokości 1435 mm i 1520 mm oraz przystosowanie do przyjmowania pociągów towarowych w całości.
W Polsce funkcjonuje około 30 terminali lądowych, wśród których największy potencjał posiadają te zlokalizowane w środkowej i zachodniej części Polski, na Górnym Śląsku oraz przy wschodniej granicy: są one zlokalizowane w korytarzach międzynarodowego transportu kombinowanego oraz w pobliżu dużych ośrodków przemysłowych, które jednocześnie są najważniejszymi węzłami kolejowymi. Są to terminale o zróżnicowanej pojemności, spełniające różne funkcje i zadania w łańcuchach transportu intermodalnego.
Wokół stolicy Wielkopolski, ze względu na rozwijający się od kilku lat przemysł motoryzacyjny, meblarski czy farmaceutycznego oraz dogodne usytuowanie Poznania przy szlakach transportowych, swoją lokalizację wybrało kilka terminali
Na linii Warszawa – Berlin znajduje się Terminal Metrans w Gądkach – główny i najważniejszy terminal tej spółki w Polsce. Terminal stanowi centralny punkt przeładunkowy, tak zwany HUB, dla kontenerów jadących do/z Hamburga, Duisburga czy Bremerhaven Charakteryzuje się doskonałym dostępem do infrastruktury kolejowej realizując stałe połączenia z Hamburgiem, jak również drogowej – autostrada A2 Wschód – Zachód.
Terminal kontenerowy Poznań – Franowo to największa i najważniejsza inwestycja PKP CARGO w ostatnich latach. Na jego lokalizację wybrano największą stację towarową Wielkopolski, gdzie krzyżują się niezwykle ważne linie kolejowe, obsługujące transport kontenerów z portów morskich dalej do Polski i Europy południowej. Są tu obsługiwane pociągi jadące z zachodniej Europy do centrum Polski i za naszą wschodnią granicę. Franowo to wprawdzie obrzeża Poznania, jednak nie bez znaczenia jest bliskość węzła Krzesiny przy autostradzie A2, łączącej Berlin (przez Warszawę) z naszymi wschodnimi sąsiadami. Terminal jest przystosowany do obsługi ładunków kontenerowych przewożonych transportem kombinowanym, m.in. kolejowym i drogowym.
Uzupełnieniem oferty we Franowie jest oferta terminalu kontenerowego w Swarzędzu, oferującego obok standardowych usług, stałe połączenia kolejowe na trasie Swarzędz – Rotterdam – Swarzędz.
Do Łodzi, dzięki dynamicznie rozwijającemu się połączeniu Polska – Chiny, codziennie dociera kilka pociągów wiozących kontenery z Chin. Ich obsługą zajmuje się terminal Spedcont w Łodzi, który dzięki położeniu na Nowym Jedwabnym Szlaku i stałej rozbudowie, jest jednym z największych terminali kontenerowych w Polsce. Oprócz pociągów z Chin, terminal kontenerowy obsługuje również towary dostarczane korytarzem Bałtyk-Adriatyk. W ramach oferowanych usług, terminal zajmuje się również organizacją transportu kontenerów w kraju, w tym również transportu intermodalnego z portów do odbiorcy końcowego lub wyznaczonego depotu. Terminal oferuje również możliwość wynajmu lub sprzedaży kontenerów morskich
Terminal w Kutnie, uruchomiony w 2011 roku przez PCC Intermodal, jest jednym z najnowocześniejszych terminali intermodalnych w Polsce. Pozwala na szybką i sprawną obsługę ładunków nie tylko w relacji Europa Zachodnia – Europa Wschodnia i w przeciwnym kierunku, ale również w relacji północ-południe, łącząc porty w Gdańsku i Gdyni z portami w Koprze (Słowienia) i Trieście (Włochy). Dużym atutem terminalu są cztery pełnowymiarowe tory – 700 metrów długości każdy.
W odpowiedzi na rosnące potrzeby eksporterów, w podłódzkim Teofilowie trwa budowa kolejnego terminalu multimodalnego, umiejscowionego przy trasie ekspresowej S14. Terminal będzie wyspecjalizowany w przeładunkach żywności transportowanej zarówno do Unii Europejskiej, jak i do Chin i na Bliski Wschód. Zgodnie z planem terminal ma zostać uruchomiony pod koniec 2022 r.
Wrocław to jedno z najbardziej rozwijających się miast w Polsce, z siedzibami wielu firm produkcyjnych oraz centrów dystrybucyjnych. Dlatego naturalną konsekwencją było powstanie w jego sąsiedztwie terminalu intermodalnego. Jest on zlokalizowany w Kątach Wrocławskich i posiada regularne połączenia kolejowe z portami w Polsce i w Unii Europejskiej – min. z Gdynią, Gdańskiem, Antwerpią czy Hamburgiem. Dzięki połączeniu kolejowemu biegnącemu przez Małaszewicze, terminal oferuje również transport kolejowy kontenerów do i z terminalu lądowych w Chinach. W ramach kompleksowych usług terminal zajmuje się również transportem samochodowym kontenerów dzięki posiadanym własnym zestawom. Oferuje również stanowiska dla kontenerów chłodniczych, przeładunek i składowanie kontenerów – także z materiałami niebezpiecznymi.
Kolejny ważny punkt na mapie rozmieszczenia terminali kontenerowych to Górny Śląsk, z jego rozbudowaną aglomeracją, przemysłem i siecią transportową.
W Gliwicach terminal kontenerowy znajdujący się na terenie Śląskiego Centrum Logistyki został rozbudowany w 2015 roku przez PCC Intermodal, stając się najnowocześniejszym na Górnym Śląsku. Dzięki swojemu położeniu w centrum Aglomeracji Górnośląskiej i powierzchni operacyjnej niemal 50 tys. mkw, obsługuje ładunki z Górnego Śląska i okolic, organizując też przewóz dużej ilości wolumenów. Oferuje transport kolejowy i samochodowy kontenerów do innych terminali, odwóz samochodowy kontenerów bezpośrednio do odbiorców – w tym również ciężkich kontenerów czy kontenerów chłodniczych.
Uzupełnieniem obsługi transportu kontenerów w Gliwicach jest terminal kontenerowy PKP CARGO CONNECT. Poprzez własne składy pociągowe, realizowane są przewozy kontenerów do Włoch, terminal posiada również bezpośrednie połączenie z Małaszewiczami, planowane jest uruchomienie stałych połączeń kolejowych z polskimi portami i Turcją.
Kolejnym ważnym punktem w transporcie i obsłudze kontenerów na Śląsku jest Sławków i znajdujący się tam Euroterminal. Jest on najdalej wysuniętym na zachód terminalem lądowym położonym na styku odcinka linii kolejowych o szerokim rozstawie toru i linii normalnotorowej – dzięki temu stale zyskuje na znaczeniu w rozwoju transportu kontenerów w relacji Daleki Wschód – Unia Europejska. Dodatkowo jego położenie na obrzeżach Aglomeracji Śląskiej zapewnia mu doskonałe połączenie z siecią transportu samochodowego i kolejowego – krajowego i międzynarodowego – m.in. poprzez bezpośrednie połączenie Linii Hutniczej Szerokotorowej (LHS) z Ukrainą i Dalekim Wschodem, bliskość głównych dróg samochodowych (np. A4 Katowice – Kraków, A1 Warszawa – Bielsko Biała) czy portów lotniczych w Katowicach i Krakowie.
Nasza wschodnia granica i położone przy niej terminale lądowe to bezpośredni dostęp do krajów Bliskiego Wschodu, głównie dzięki połączeniom kolejowym z Ukrainą i Białorusią.
Rejon przeładunkowy Medyka – Żurawica funkcjonuje od zakończenia II wojny światowej, początkowo głównie jako punkt obsługi transportów rudy żelaza w tranzycie do Czechosłowacji i NRD. Kolejne lata charakteryzowały się systematycznym wzrostem przeładowywanych towarów co miało przełożenie na intensywną rozbudowę infrastruktury przeładunkowej – powstały estakady, rampy przeładunkowe, odmrażalnia rudy oraz towarowa Komunikacja Przestawcza umożliwiająca zmianę zestawów kołowych do przestawiania wagonów z chemią ciężką (niestety, obecnie już niefunkcjonująca). Dominującym asortymentem była ruda żelaza, z czasem dużą grupę towarową stanowiły też metale, surówka czy chemia. W 2011 roku na przejściu Medyka – Mościska zostało uruchomione Centrum Logistyczne Medyka-Żurawica PKP CARGO, obok którego przebiega połączenie drogowe i kolejowe Berlin – Wrocław – Kraków – Przemyśl – Lwów – Kijów. Najważniejsze zadanie terminalu kontenerowego to obsługa wymiany handlowej pomiędzy Unią Europejską a Ukrainą i Rosją. Terminale mają dostęp do normalnych i szerokich torów kolejowych, co umożliwia przeładunek i składowanie większości ładunków. Ponadto, w odległości ok. 90 km od Medyki znajduje się lotnisko w Jasionce k/Rzeszowa, które może przyjąć nawet największe samoloty transportowe.
Położone w Małaszewiczach Centrum Logistyczne, przy granicy z Białorusią, w obecnej formie zostało uruchomione przez PKP CARGO w roku 2010. Wyposażone jest w nowoczesne terminale na styku szerokiego i standardowego toru kolejowego i oferuje przeładunek, spedycję oraz składowanie towarów. Przez Małaszewicze transportowana jest największa ilość ładunków wysyłanych koleją z Azji Wschodniej do Unii Europejskiej i w odwrotnym kierunku. Regularne zwiększanie ilości kontenerów z Chin przekłada się na konieczność ciągłej modernizacji terminalu w Małaszewiczach. Z tego też powodu, jeden z najważniejszych terminali kontenerowych w Małaszewiczach – PKP CARGO Terminale – prowadzi aktualnie rozbudowę: powiększenie placu składowego, wydłużenie torów załadunkowych, doposażenie w nowoczesne maszyny przeładunkowe. Wartość inwestycji ma sięgnąć prawie 38 mln PLN.
Małaszewicze to również terminal ADAMPOL, usytuowany na połączeniu kolejowym torów 1520 i 1435, o łącznej długości 2300 m. Dysponuje powierzchnią 15.000 m2, a zlokalizowanie na terenie Wolnego Obszaru Celnego umożliwia wykorzystanie części tej powierzchni do składowania towarów pochodzenia nieunijnego z przesunięciem w czasie zastosowania procedury dopuszczenia do obrotu. W tym zakresie warto zaznaczyć, iż terminal specjalizuje się w obsłudze przedsiębiorstw automotive, korzystających z zalet WOC z uwagi na specyfikę dostaw w tej branży. Terminal oferuje również inne usługi magazynowe: przeładunek, przepakowywanie czy etykietowanie. W zakres oferowanych usług wchodzi również transport drogowy kontenerów.
Na terenie Małaszewicz znajduje się również CL EUROPORT, którego lokalizacja pozwala na wysyłanie i przyjmowanie ładunków transportem samochodowym i kolejowym. Ten terminal również oferuje usługi przeładunku – kontenerów, tank kontenerów, naczep samochodowych, nadwozi wymiennych w różnych relacjach przeładunkowych, usługi składowania – kontenerów, tank kontenerów, naczep samochodowych i nadwozi wymiennych. Co istotne, w ostatnich dniach terminal ten został przejęty i włączony w sieć połączeń operatora intermodalnego Metrans.
To tylko kilka kluczowych terminali lądowych w Polsce. Nie ulega jednak wątpliwości, że im większa jest ich liczba, tym łatwiejszy dla importerów i eksporterów staje się dostęp do sieci połączeń kolejowych, co przekłada się na lepsze wykorzystanie możliwości transportu kontenerów.
W przypadku pytań z zakresu transportu intermodalnego, zachęcamy do kontaktu z autorką artykułu oraz naszą doświadczoną specjalistką:
© 2023 Wszelkie prawa zastrzeżone
Made by IT Engineering